FAQs
  • 207 oxundu
  • 18.10.2025 15:02

Masazır Gölü: Duzlu, Çəhrayı və Qeyri-real

Dünyada qeyri-adi görünüşlü göllər kifayət qədərdir. 

Əsas fərqlilik onların rəngləridir - bəziləri qırmızıya çalan, digərləri isə yaşıla bənzər tonlara malikdir.

Hətta Çində sarımtıl rəngli kükürdlü gölün olması da bir faktdır.

Çox vaxt bu cür rəng dəyişikliyi insanın təbiətə müdaxiləsi (kimyəvi çirklənmə) ilə əlaqədar olur. Amma bəzən də bu, tamamilə təbii proseslər nəticəsində baş verir.

Lakin bu hallar adətən müvəqqəti olur. Azərbaycanın isə elə bir gölü var ki, rəngi ilboyu dəyişməz qalır. Söhbət Masazır gölündən gedir.

Təbiətin yaratdığı bu duzlu gölün ilboyu qalan çəhrayı tonu, görənlərə dərin təəssürat bağışlayır.

Hətta bəzən bu təəssürat o qədər dərin olur ki, insanlar gölü yenidən ziyarət etmək istəyirlər.

Əgər siz də Bakıda görməli fərqli və maraqlı bir yer axtarırsınızsa, bu kiçik yazıda Masazır duz gölü haqqında bilməli olduğunuz məqamlara toxunulur: çəhrayı rəngin səbəbi, sizi gözləyən sürprizlər və sair kimi.

Gəlin başlayaq!

Azərbaycanın şərqindəki duzlu torpaqlar - çəhrayı rəngin səbəbi?

Əvvəlcə bir şeyi bilmək yaxşı olar: Azərbaycanın demək olar ki, dörddə biri (bəlkə də daha çoxu) şoran torpaqlardan ibarətdir.

Bu da o deməkdir ki, ölkənin böyük hissəsində duzlu bataqlıqlar ola bilər.

Əgər "Odlar Yurdu"nun xəritəsinə baxsanız, xüsusilə şərq bölgəsinin böyük ölçüdə quraq və şoran ərazilərdən ibarət olduğunu görərsiniz.

Bunun ən yaxşı sübutlarından biri Şəkər Qamışı Dağları və Qobustan palçıq vulkanlarıdır.

Və əlbəttə ki, bu duzlu, quraq mənzərəyə Abşeron yarımadası və təbii olaraq paytaxt Bakı da daxildir.

Maraqlı fakt: Bu quraq ərazilərdə irili-xırdalı bir çox göl mövcuddur.

Ən maraqlısı isə odur ki, Azərbaycanın ikinci ən böyük gölü olan Böyükşor gölü elə burada, Bakıda yerləşir.

Amma Bakıdakı çəhrayı göldən fərqli olaraq, Böyükşor gölünün rəngi adi, təbii göl rəngidir. Deməli, təkcə duz bu çəhrayı rəngi yaratmır.

Əgər səbəb yalnız duz deyilsə, bəs bu çəhrayı rəng haradan gəlir?

Bakıdakı Masazır gölünün çəhrayı rənginin əsas səbəbi

Elmi baxımdan götürsək, duzlu göllərdəki çəhrayı və ya qırmızımtıl rəng adətən halofil (duzsevər) bakteriya və yosunlar tərəfindən yaranır.

Bu canlılar duzu sevdiyinə görə müəyyən piqmentlər istehsal edir və bu piqmentlər də suya qırmızımtıl ton verir.

Məsələn, Tanzaniyadakı Natron gölündəki çəhrayı rəng əsasən Dunaliella salina adlı bir növ yosunun hesabınadır.

Amma Masazır gölündəki çəhrayı rəng bir qədər fərqli səbəblərlə bağlıdır.

Ən azı, mənim araşdırdığım və internetdə yazılan məlumatlara görə belədir.

Deyilənə görə, Masazır gölünün çəhrayı rənginin əsas səbəbi duz, xlorid və yüksək miqdarda sulfat birləşmələridir.

Bu üçlük birlikdə suya qırmızımtıl rəng verir.

Yaxşı, elmi hissə bu qədər. Gəlin bir az da gölün özündən danışaq.

Masazır gölünün ümumi səth sahəsi təxminən 10 km²-dir.

1813-cü ildən bəri bu çəhrayı duz gölündən müntəzəm şəkildə duz çıxarılır.

Əvvəllər duz primitiv üsullarla əldə olunurdu, sonralar isə burada duz istehsalı üzrə zavod fəaliyyətə başlamışdır.

Buranın yaşlı sakinləri deyir ki, vaxtilə çəhrayı göl ərazisindəki duzlu su şəfalı sayılırdı.

Bir zamanlar gölün suyu dəri xəstəliklərinə, astmaya və zob kimi problemlərə qarşı istifadə olunurdu.

İndi isə insanlar bura sadəcə təmiz və duzlu havanı udmaq üçün gəlirlər.

Təəssüf ki, bu təbii göl də bu gün iqlim dəyişikliyi və insan müdaxiləsinin təsirini hiss edir.

Çəhrayı Masazırgöl: Görməyə dəyər, yoxsa yox?

Açığı, Masazırgölə ziyarətdən çox böyük gözləntiləriniz olmasın.

Əgər möhtəşəm təbiət mənzərələri olan bir göl axtarırsınızsa, onda Göygöl və ya Nohur gölü kimi yerləri ziyarət etməyiniz daha yaxşı olar.

Amma sonda hər şey şəxsi zövqdən asılıdır.

Əgər Bakının adiləşmiş turistik yerlərindən bezmisinizsə, bir az fərqli bir şey axtarırsınızsa, Masazır gölünə getməyə dəyər.

Ziyarət etməyi düşünürsünüzsə, yay aylarını seçməyiniz tövsiyə olunur. Çünki isti havalarda gölün çəhrayı tonu daha aydın görünür.

Yaxşı tərəfi odur ki, göl Bakının mərkəzindən cəmi 25 km uzaqlıqdadır.

Yəni ora getmək çox asandır.

Ziyarətiniz duzlu olsun!

Bakı səyahətinizi planlaşdırmaqda köməyə ehtiyacınız var? Onlayn rezervasiya üçün bizimlə bu nömrə vasitəsilə əlaqə saxlayın » +994 992 72 22 27.

Rəy Yazın

Əlaqəli Postlar

Veb saytımızın blog bölməsi, məlumatlandırıcı və ilham verici məqalələrdən ibarət seçilmiş bir kolleksiyadır.